पाचवी शिष्यवृत्ती परीक्षा (5th Scholarship Exam) ही महाराष्ट्रातील विद्यार्थ्यांसाठी एक महत्त्वाची परीक्षा आहे, जी आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल तसेच गुणवंत विद्यार्थ्यांना शैक्षणिक मदतीचा लाभ देण्यासाठी घेतली जाते. या परीक्षेत यशस्वी ठरलेल्या विद्यार्थ्यांना विविध शिष्यवृत्ती योजनांद्वारे आर्थिक सहाय्य दिले जाते. शिष्यवृत्ती पात्रता, उत्पन्न मर्यादा, तसेच विविध प्रवर्गानुसार उपलब्ध असलेल्या शिष्यवृत्तींचे प्रकार निश्चित करण्यात आले आहेत.
शिष्यवृत्ती प्रकार ‘E’ ते ‘K’ पर्यंत विभागले असून, प्रत्येक प्रकारासाठी विशिष्ट निकष लागू असतात. अनुसूचित जाती, अनुसूचित जमाती, विमुक्त जाती-भटक्या जमाती तसेच ग्रामीण आणि शहरी भागातील सर्वसाधारण गटातील विद्यार्थ्यांसाठी विविध योजना लागू आहेत. त्यासाठी पालकांच्या वार्षिक उत्पन्नाची मर्यादा आणि इतर निकष विचारात घेतले जातात.
या लेखामध्ये आपण पाचवी शिष्यवृत्ती परीक्षेच्या अर्हता निकषांबद्दल सविस्तर माहिती घेणार आहोत, जेणेकरून विद्यार्थ्यांना आणि पालकांना या प्रक्रियेची संपूर्ण कल्पना मिळेल आणि त्यांना योग्य ती शिष्यवृत्ती मिळविण्यास मदत होईल.
