शिष्यवृत्ती परीक्षा इयत्ता ७ वी अभ्यासक्रम: पेपर १ आणि पेपर २ साठी सविस्तर मार्गदर्शक

महाराष्ट्र राज्य परीक्षा परिषदेमार्फत घेतली जाणारी उच्च प्राथमिक शिष्यवृत्ती परीक्षा (इयत्ता ७ वी) ही विद्यार्थ्यांच्या शैक्षणिक कारकिर्दीला एक नवी दिशा देणारी महत्त्वाची संधी आहे. या परीक्षेमुळे विद्यार्थ्यांचा आत्मविश्वास वाढतो आणि त्यांना स्पर्धात्मक वातावरणाची ओळख होते. अनेक विद्यार्थी आणि पालक इंटरनेटवर “शिष्यवृत्ती परीक्षा इयत्ता ७ वी अभ्यासक्रम” किंवा इंग्रजीमध्ये “Scholarship Exam Class 7th Syllabus” शोधत असतात.

तुमच्या तयारीला अचूक दिशा देण्यासाठी, आम्ही या ब्लॉगमध्ये अधिकृत अभ्यासक्रमावर आधारित संपूर्ण माहिती देत आहोत. हा ७ वी शिष्यवृत्ती परीक्षा अभ्यासक्रम (7th Scholarship Exam Syllabus) समजून घेतल्यास तुम्हाला अभ्यासाचे नियोजन करणे खूप सोपे जाईल.

शिष्यवृत्ती परीक्षेचे स्वरूप: पेपर १ आणि पेपर २

उच्च प्राथमिक शिष्यवृत्ती परीक्षा दोन स्वतंत्र पेपर्समध्ये घेतली जाते. प्रत्येक पेपरमध्ये दोन विषय असून तो १५० गुणांचा असतो.

• पेपर १: प्रथम भाषा (मराठी) आणि गणित
• पेपर २: तृतीय भाषा (इंग्रजी) आणि बुद्धिमत्ता चाचणी

चला, प्रत्येक पेपरमधील विषयांचा अभ्यासक्रम सविस्तरपणे पाहूया.

इयत्ता ४ थी शिष्यवृत्ती परीक्षा अभ्यासक्रम: संपूर्ण माहिती आणि विषयनिहाय विश्लेषण

पेपर १: प्रथम भाषा (मराठी) आणि गणित (एकूण गुण: १५०)

या पेपरमध्ये मराठीसाठी ५० गुण आणि गणितासाठी १०० गुण निश्चित केलेले आहेत.

विषय १: प्रथम भाषा – मराठी (गुण: ५०, प्रश्न: २५)

मराठी विषयाचा अभ्यासक्रम विद्यार्थ्यांची भाषिक कौशल्ये, आकलनक्षमता आणि व्याकरण तपासण्यावर केंद्रित आहे.

• आकलन:
  • कविता, गद्य उतारा, संवाद, जाहिरात किंवा सूचना फलक वाचून त्यावर आधारित प्रश्नांची उत्तरे देणे.
• व्याकरण:
  • शब्दांच्या जाती (विकारी व अविकारी).
  • लिंग, वचन, विभक्ती ओळखणे.
  • काळ व काळाचे प्रकार (वर्तमान, भूत, भविष्य).
  • प्रयोग (कर्तरी, कर्मणी).
  • वाक्यांचे प्रकार (अर्थावरून व रचनेवरून).
  • अलंकार (यमक, अनुप्रास).
  • विरामचिन्हे आणि शुद्धलेखन.
• शब्दसंपत्ती:
  • समानार्थी व विरुद्धार्थी शब्द.
  • एकाच शब्दाचे भिन्न अर्थ.
  • शब्दसमूहाबद्दल एक शब्द.
  • वाक्प्रचार व म्हणी (अर्थ व उपयोग).
  • पारिभाषिक शब्द.

(अधिकृत मराठी अभ्यासक्रमासाठी येथे क्लिक करा: Marathi Syllabus PDF)

Advertisement. Scroll to continue reading.

विषय २: गणित (गुण: १००, प्रश्न: ५०)

गणिताचा अभ्यासक्रम विद्यार्थ्यांची तार्किक विचारक्षमता आणि गणितीय संकल्पना तपासतो.

• संख्याज्ञान:
  • नैसर्गिक, पूर्ण, पूर्णांक, परिमेय व अपरिमेय संख्या.
  • संख्यांवरील क्रिया.
• भूमिती:
  • भौमितिक रचना.
  • कोन व कोनांच्या जोड्या.
  • त्रिकोण व त्रिकोणाचे गुणधर्म.
  • पायथागोरसचा सिद्धांत.
  • चौकोन, वर्तुळ.
• महत्त्वमापन:
  • परिमिती, क्षेत्रफळ आणि घनफळ (त्रिकोण, चौरस, आयत, वर्तुळ).
• सांख्यिकी:
  • जोड स्तंभालेख व सरासरी.
• वाणिज्य गणित:
  • बँक व सरळव्याज.
  • शेकडेवारी, नफा-तोटा.
• बैजिक राशी:
  • बैजिक राशींवरील क्रिया (बेरीज, वजाबाकी, गुणाकार, भागाकार).

(अधिकृत गणित अभ्यासक्रमासाठी येथे क्लिक करा: Maths Syllabus PDF)

पेपर २: तृतीय भाषा (इंग्रजी) आणि बुद्धिमत्ता चाचणी (एकूण गुण: १५०)

या पेपरमध्ये इंग्रजीसाठी ५० गुण आणि बुद्धिमत्ता चाचणीसाठी १०० गुण असतात.

विषय ३: तृतीय भाषा – इंग्रजी (गुण: ५०, प्रश्न: २५)

The syllabus for English focuses on vocabulary, grammar, and comprehension skills.

ADVERTISEMENT

• Vocabulary (शब्दसंग्रह):
  • Synonyms, Antonyms, Homophones.
  • Word formation, Word puzzles.
  • Words related to various themes (e.g., kitchen, garden, technology).
• Language Study (Grammar – व्याकरण):
  • Parts of Speech (शब्दांच्या जाती).
  • Tenses (काळ).
  • Types of Sentences (वाक्यांचे प्रकार).
  • Articles, Prepositions, Conjunctions.
  • Punctuation marks (विरामचिन्हे).
• Reading Skill (आकलन क्षमता):
  • Reading passages, advertisements, or timetables and answering questions based on them.
• Creative Writing (सृजनात्मक लेखन):
  • Writing slogans, completing sentences, and understanding proverbs.

(अधिकृत इंग्रजी अभ्यासक्रमासाठी येथे क्लिक करा: English Syllabus PDF)

विषय ४: बुद्धिमत्ता चाचणी (गुण: १००, प्रश्न: ५०)

हा विषय विद्यार्थ्यांची निरीक्षण क्षमता, तर्कक्षमता आणि निर्णयक्षमता तपासतो.

• आकलन:
  • सूचनापालन (संख्या, अक्षर आणि चिन्हांवर आधारित).
  • अक्षरमाला व संख्यामाला.
• वर्गीकरण:
  • शब्द, संख्या आणि आकृत्यांमधील वेगळा घटक शोधणे.
• समसंबंध:
  • शब्द, संख्या आणि आकृत्यांमधील संबंध ओळखून प्रश्न सोडवणे.
• क्रम ओळखणे:
  • संख्या, अक्षरे किंवा चिन्हांचा विशिष्ट क्रम ओळखणे.
• कूटप्रश्न ( सांकेतिक भाषा):
  • अक्षरे, अंक किंवा चिन्हे वापरून तयार केलेली सांकेतिक भाषा ओळखणे.
• तर्क व अनुमान:
  • रांगेतील स्थान, दिशा, नातेसंबंध, वय आणि वेन आकृत्यांवर आधारित प्रश्न.
• आकृत्यांचे पृथक्करण:
  • आरशातील प्रतिमा व पाण्यातील प्रतिबिंब ओळखणे.
  • लपलेली आकृती शोधणे, घडीच्या आकृत्या ओळखणे.

(अधिकृत बुद्धिमत्ता चाचणी अभ्यासक्रमासाठी येथे क्लिक करा: Intelligence Test Syllabus PDF)

परीक्षेच्या तयारीसाठी यशस्वी मंत्र (Tips for Success)

1. अभ्यासक्रम समजून घ्या: सर्वात आधी, वर दिलेला शिष्यवृत्ती परीक्षा इयत्ता ७ वी अभ्यासक्रम पूर्णपणे समजून घ्या.
2. वेळेचे नियोजन: प्रत्येक विषयासाठी एक वेळापत्रक तयार करा आणि त्याचे पालन करा.
3. सराव प्रश्नपत्रिका: मागील काही वर्षांच्या प्रश्नपत्रिका आणि सराव परीक्षा जास्तीत जास्त सोडवा.
4. मूलभूत संकल्पना: अभ्यासक्रम हा इयत्ता सहावी आणि सातवीच्या पाठ्यपुस्तकांवर आधारित असल्याने, त्यातील संकल्पना स्पष्ट करून घ्या.
5. चुकांचे विश्लेषण: सराव करताना झालेल्या चुकांमधून शिका आणि त्या पुन्हा टाळण्याचा प्रयत्न करा.

उच्च प्राथमिक शिष्यवृत्ती परीक्षा ही केवळ एक परीक्षा नाही, तर भविष्यातील स्पर्धा परीक्षांची पायाभरणी आहे. योग्य दिशेने आणि सातत्यपूर्ण केलेल्या अभ्यासाने तुम्ही नक्कीच उज्ज्वल यश मिळवू शकता. वर दिलेला 7th Scholarship Exam Syllabus तुमच्या तयारीसाठी एक उत्तम मार्गदर्शक ठरेल.